Ergens eind vorig jaar vroeg ik aan Claire of ik een moestuinbak mocht gebruiken bij de molen waar ik de tweede zondag van de maand ga spinnen. Ik wou altijd al een klein stukje grond waarop ik groentjes kan kweken. Nu heb ik geen tuin, dus die moestuinbak is een droom. Geen enkel probleem als ik het maar zou onderhouden. Toen Claire een tiental dagen geleden belde om te vragen of ik niet een groter stuk grond wou, kon ik me bijna niet bedwingen om direct ja te antwoorden.
Alleen ben ik er nog niet uit wat ik allemaal zou planten. Enkel groenten en fruit of ook verfplanten. Maar waarom kiezen? Zowel groenten, fruit en bloemen zijn beide nodig om een stukje natuur in evenwicht te hebben. Je voelt me al aankomen zeker. Ik ga volledig bio en zelfs nog een stapje verder: permacultuur.
Een goeie planning
Het begin van een goeie moestuin is natuurlijk een goed plan. En dit is blijkbaar het ideale moment om dat te doen, al heb ik het gevoel dat ik wat aan de late kant ben. Eerst wou ik het stukje grond opdelen in gelijke delen voor de groentezones. Ik was nogal aan het sukkelen met mijn rechte lijnen. Dus was ik nog even “De moestuin van Mme Zsazsa” aan het herlezen. En plots leken de cirkels die beschreven werden heel romantisch.
En toen was ik alweer aan het verder denken. Want tussen de cirkels zou ik mijn verfplanten kunnen zetten. Dan is alles in de cirkel eetbaar en erbuiten niet. Lekker duidelijk en veilig. Omdat ik elke cirkel even groot wil hebben en ik niet meer dan 4m x 2,5m beschikbaar heb, zijn de zones een diameter van 80cm en heb ik er 10 in totaal. Dat wil zeggen dat ik 4 hoeken vrij heb om wat grotere planten te zetten en 5 plaatsen vrij heb voor middelgrote planten.
En toen was ik nog verder aan het denken. Wat als ik de zones afbaken met kleinere bloemen, zoals stinkertjes en cosmos. Dan kan ik nog zoveel meer verven en mijn groenten en fruit hebben daar ook baat bij. Ik zie het nu al als een klein stukje paradijs. Dus waarom geen tuinboog aan de ingang. Daarop zou ik nog iets kunnen laten groeien. Perfect, nog meer plaats.
Keuzes maken
De volgende stap is dan om te gaan kiezen welke bloemen ik zou gaan planten. Omdat de grond niet van mij is, zit ik natuurlijk met een paar beperkingen, maar daar kan ik mee leven. Er zijn al zoveel mogelijkheden zonder het planten van bomen of gieten van beton voor een kruidenspiraal.
Ik nam er even mijn lijst met verfplanten bij. Deze lijst is een verzameling van planten die ik gaandeweg ben tegen gekomen in een heleboel boeken en op internet, maar ook door het overleggen met andere ververs en natuurliefhebbers. Ik heb nog niet alle planten geprobeerd, maar ben dat wel van plan.
Bij het overlopen van mijn lijst koos ik er eerst de 4 planten voor de hoeken uit. Die mogen iets groter groeien, omdat ze wat meer plaats hebben. Dus koos ik voor: vlier, guldenroede, kaasjeskruid en liguster. Deze planten gaan ook wat bescherming geven tegen de wind en er voor zorgen dat de er schaduw is.
Dan begon ik met de 5 tussenruimtes. Deze bloemen, kunnen niet zo groot worden, omdat ze anders te veel plaats van de zones zouden innemen. Maar ik koos al gauw voor 3 lavendelstruiken en 2 dahliastruiken. Want om te kunnen verven heb je natuurlijk ook een bepaalde hoeveelheid nodig. Ik zou natuurlijk voor verschillende soorten lavendel en dahlia kunnen gaan om toch nog wat verschil te hebben.
De planten die de zones gaan afbakenen laat ik vooral afhangen van de plaats waar mijn groenten en fruit zullen komen. Want bepaalde bloemen zorgen er voor dat ze de insecten aantrekken die anders op je groenten zouden zitten. Het zal een mengeling worden van stinkertjes, cosmos, meisjesogen, klein hoefblad en vijfvingerkruid. Ik wil ook goudsbloem en viooltjes zetten, maar die kan ik niet gebruiken om te verven.
En dan heb ik nog de tuinboog. Ideaal voor druiven, maar ik ben niet zo’n druiveneter. Al dat gedoe met die pitjes, pff. Ik begin er dan liever niet aan. Maar die tuinboog is ook ideaal voor hop. Met het blad kan ik ook verven en de belletjes geraak ik misschien wel bij iemand kwijt.
Inheemse kruiden en etensresten
Er zijn natuurlijk ook nog een paar waar ik geen moeite zal voor hoeven te doen. Omdat onkruid niet bestaat en het eigenlijk inheemse kruiden zijn, wil ik ook brandnetel en paardenbloem een kans geven. Maar die mogen groeien waar ze uitkomen. Als ik geluk heb, groeit er ook fluitenkruid, wilde wortel, kleefkruid, bijvoet, … Verrassing.
Rabarber heb ik achterwege gelaten. Ik eet het niet zo graag en ik heb maar zoveel plaats, natuurlijk. Avocado zou heel makkelijk zijn om te kweken, maar na een paar vruchteloze pogingen wil ik het niet meer proberen. Avocado’s vragen ook een heel warm klimaat en heel veel water. En ik denk dat de andere planten het daarom minder goed zullen doen. Dus ook geen avocado. Ik kan wel de schillen van de uien gebruiken om te verven. Ik ben van plan om gele en rode te zetten. En rozemarijn krijgt ook een plaats.
Zoals je kan lezen is het een ambitieus plan en ik hoop dat het gaat werken. Het zal een jaar kijken en evalueren zijn. Misschien stuur ik dan volgend jaar een beetje bij, maar dat zien we dan wel weer. Heb jij een moestuin? Heb je tips?
Bronnen
- Permacultuur principes in de natuurlijke moestuin, Frank Anrijs, Lucrèce Roegiers. (2020). Yggdrasil. Nederlandstalig. Theorie met praktische toepassingen. In dit boek vind je de basisprincipes van permacultuur en hoe je ze kan toepassen.
- De moestuin van Mme Zsazsa, Dorien Knockaert en Kim Leysen. (2014). Manteau. Nederlandstalig. Een jaar zaaien, koken en proeven. In dit boek vind je heel veel info over het starten van een moestuin.
- https://www.youtube.com/watch?v=ih2gV2I7ftM Zo laat je een avocadopit groeien tot een plant.
Sjette 